Bir işin kesin haram olabilmesi için o iş hakkında nass yani ayet ve hadis olması gerekir. Lakin güncel meseleler Kur'an ve sünnette yer alamayacağına göre İslam alimleri İslam'ın farklı hükümlerinden kıyaslarla güncel meselelere fetva verirler. Bu meselelerin belli kriterlere göre yapılabileceğini veya yapılamayacağını beyan ederler. Yapılan kıyas sonucu yapılabilecek olanlara caiz, yapılamayacak olanlara caiz değil denir. Caiz olanlar hakkında olumlu içtihad olduğu için yapılabilir... 

Bazı meselelerde içtihadlar farklılık arz edebilir yani kimi alimler caiz derken kimi alimler de başka kıyaslarla caiz değil diyebilir. Bu durumda fetva arayan şahıs iki görüşten hangisiyle amel etmek istiyorsa onunla amel eder... İkisine de yanlış diyemeyiz. Caiz diyenler de, caiz değil diyenler de meseleyi İslam kaidelerinin temellerinden delillendirmislerdir. O yüzden birbirlerini bu konuda kınamaları doğru değildir.
 
İmam Ebu Hanife gibi ilim üstadının bazı içtihadlarına kendisinin yetiştirdiği iki talebesi farklı kıyaslamalarla farklı içtihadlarda bulunmuş ama bu iki talebe İmam Ebu Hanife burada yanlış yapmıştır, hatalıdır dememiş, ümmete farklı rahatlatıcı bir yol sunmuşlardır. Peygamber Efendimiz (sas) “Ümmetimin ihtilafında rahmet vardır.” derken âlimlerin faklı kıyaslamalarla güncel meselelere verdikleri ruhsatlar ümmeti rahatlatmasını kast etmiştir.