Katılım finans ilkelerine göre faiz vb. içerdiği varsayılan gelirler nelerdir?
08.08.2024
Standart madde 1.1’de belirtilen “Faizli finans işlemleri” ve “Para ve/veya para hükmündeki varlıklar arasında yapılan vadeli işlemler” katılım finans ilkelerine uygun olmayan faaliyetler olarak belirtilmiştir. Bu kapsamda, faiz barındıran mevduattan ve bono, tahvil, eurobond gibi faizli gelir barındıran tüm menkul kıymetlerden elde edilen gelirler Standart hükümleri çerçevesinde katılım finans ilkelerine uygun olmayan gelirler olarak değerlendirilir. 

Kur Korumalı Mevduat hesaplarından elde edilen gelirlerin de katılım finans ilkelerine uygun olmadığı kabul edilir. Ancak doğrudan faiz unsuru barındırmayan pay senetleri gibi çeşitli menkul kıymetlerin satışından elde edilen karlar ihraççı şirketin Rehber madde 3’te “Katılım Finans İlkelerine Uygun Olmayan Gelirler” kısmında sayılan faaliyetlerde bulunmadığı biliniyorsa katılım finans ilkelerine uygun gelirler olarak kabul edilebilir. 

Her türlü kripto varlıklardan elde edilen gelirler ihtiyatlı yaklaşım gereği katılım finans ilkelerine uygun değildir. Standart madde 2.7’de belirtildiği üzere future, forward, opsiyon, swap ve diğer her türlü türev araçlardan kaynaklı gelirler de katılım finans ilkelerine uygun olmayan gelirlerdir. Adat gelirleri de genellikle şirket ortaklarına ya da ilişkili taraflara verilen borçlara karşılık kazanılan faiz gelirleri olduğundan katılım finans ilkelerine uygun değildir.

Faizli finansal işlemlerden ve faizli menkul kıymetlerden elde edilen reeskont gelirleri katılım finans ilkeleri açısından uygun olmayan gelir kategorisindedir. Faizsiz finansal işlemlerden ve menkul kıymetlerden elde edilen reeskont gelirleri ise meşru gelir niteliğindedir. Hesabını Türkiye Muhasebe Standartları’na göre tutan şirketler vadeli mal satışlarını reeskont yöntemine göre muhasebeleştiriyorsa, bu satışlardan elde edilen gelirler katılım finans ilkelerine uygun gelirler olarak değerlendirilir. Ancak malı peşin satıp daha sonra belli bir faiz karşılığında vadelendiriyor veya vadesinde ödenemeyen/ödenemeyecek borçları belli bir faiz karşılığında vadeye bağlıyor ve bunu reeskont yöntemine göre muhasebeleştiriyorsa buradan elde edilen gelirler Standart hükümleri çerçevesinde katılım finans ilkelerine uygun olmayan gelirler olarak kabul edilir. 

Katılım finans ilkelerine uygun olmayan gelirlerin mali tabloda “Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler”, “Finansman Gelirleri”, “Finans Sektörü Faaliyetleri Hasılatı”,“Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler” ve “Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Karlarından (Zararlarından) Paylar” kalemleri altında muhasebeleştirildiği kabul edilmektedir. Söz konusu tutarlar mali tabloda muhasebeleştirilmiş güncel değerleriyle dikkate alınır.
Helal Finans Mobil Uygulaması
Play Store'da Edinin*
placeholder
* Şu an sadece Android sürümü mevcuttur.
placeholder
placeholder